-Santiago, yavrum diye bağırmıştı. Neyin var ?
Santiago Nasar,onu tanımıştı.
-Beni öldürdüler,Wene Hala demişti.

Son basamakta tökezlemiş ama kendini hemen toparlamıştı. Hatta bağırsaklarına bulaşan toprağı eliyle silkelemek titizliğini bile gösterdi, dedi bana Wene Halam. Sonra saat altından beri açık olan arka kapıdan evine girmiş; mutfağın içine yüzükoyun yığılıp kalmıştı.

Bu alıntıyı, bugün okumaya başlayıp bitirdiğim ''Gabriel Garcia Marquez''in 'Kırmızı Pazartesi' adlı kitabından aldım.

Kitabı az önce bitirdim. Başımı yastığa koyup bir süre odanın tavanına anlamsız anlamsız baktım. Birden engellenemez sonların acısı beni kuşattı. Nefesim boğazıma tıkandı. Bir süre kıpırdamadan, bir ceset gibi öylece durdum.

Sonra, ''bana önyargı verin, bütün dünyayı yerinden oynatayım. diyen yazarın bu cümlesini tekrar tekrar düşündüm.

Santiago madem böyle bir suç işliyor, o halde ölmeli. Çünkü kasabada bakire çıkmayan bir kadın var ve suçlu kasabanın en yakışıklısı Santiago Nasar gösteriliyor.

Santiago Nasar'ın öldürüleceğini bütün kasaba biliyor ama kimse engellemiyor. Çünkü, ortada temizlenmesi gereken bir namus var. Töre böyle emrediyor. Namus ancak cinayetle temizleniyor.

Madem Santiago böyle bir suç işliyor, o zaman ölmeyi hakkediyor.
Oysa o işi yapanın Santiago olduğu bile kesin değil. Tamamen önyargılarla suçlanıyor. Bu işi yapsa yapsa Santiago yapabilir diyorlar.

Ne kadar tanığıyız böylesi hikayelerin. Hemen hemen her gün belki yaşıyoruz. Santiago'nun bağırsaklarını deşen bıçaklar dünyanın belli bölgelerinde sadece pazartesileri değil, hemen her gün bileniyor. Bazen töre cinayetleri için, bazen başka cinayetler için.

Asıl korkunç olan, bireysel önyargıların toplumsallaşması. İşte o zaman kimse cinayete ses bile çıkarmıyor. Herkes önyargısını asıl gerçek sanıp kendi vicdanını bu şekilde rahatlatıyor.

İşte Santiago Nasar cinayetinde de durum böyledir. Herkes cinayete sırtını dönüyor. Çünkü Santiago Nasar'ın suçsuzluğu, toplumun önyargısı karşısında hiçbir şey bile değildir.

Santiago Nasar'ın gerçeği, toplumun uydurma önyargısını kırmaya yetmiyor. Kıramıyor.

Ve böylece öldürülmekten kurtulamıyor.
Santiago Nasar,onu tanımıştı.
-Beni öldürdüler,Wene Hala demişti.

İşte bu son cümle, meselenin korkunçluğunu ve çaresizliğini insanın yüreğine adeta zımbalıyor.

S.Yıldırak